Chắc hẳn cái tên thịt gác bếp không còn xa lạ đối với nhiều người bởi đây là một trong những món ăn đặc sản của người dân núi rừng Tây Bắc. Mang hương vị thơm ngon của núi rừng cùng với cách chế biến độc đáo, đây được xem là một trong những món ăn đáng để thưởng thức. Ngày hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn nguồn gốc hình thành của thịt gác bếp Tây Bắc mà không phải ai cũng biết đó nha
Giới thiệu về thịt gác bếp
Thịt gác bếp là gì và tại sao lại nổi tiếng tới vậy?
Nguồn gốc hình thành của thịt gác bếp Tây Bắc được gắn liền với đời sống sinh hoạt, văn hóa và phong tục tập quán của các dân tộc thiểu số vùng núi Tây Bắc Việt Nam như là người Thái, Mông, Tày, Nùng, Dao… Món ăn này không chỉ là một cách để người dân nơi đây bảo quản thực phẩm mà còn đại diện cho nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của đồng bào vùng cao.
Xuất phát từ nhu cầu bảo quản thực phẩm
Vùng núi Tây Bắc là một trong những nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất Việt Nam và đặc biệt nhất là vào mùa đông lạnh giá. Trước đây khi người dân không có tủ lạnh hay các phương pháp bảo quản hiện đại như hiện tại là thịt trâu gác bếp hút chân không, vì vậy, họ cần tìm cách giữ thực phẩm tươi lâu hơn. Thực phẩm tươi sống như thịt sau khi săn bắn hoặc giết mổ gia súc không thể ăn hết trong ngày nên người dân nghĩ ra cách treo thịt lên gác bếp, nơi có hơi nóng và khói từ bếp lửa bốc lên.
Thời tiết Tây Bắc chính là một trong những nguyên nhân để sinh ra món gác bếp
Khói bếp từ các loại củi, gỗ rừng tự nhiên sẽ bám vào miếng thịt, tạo ra một lớp bảo vệ ngăn vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập và chính hơi nóng từ lửa bếp giúp làm khô thịt dần dần, làm giảm độ ẩm trong thịt, từ đó kéo dài thời gian bảo quản mà không cần dùng chất bảo quản nhân tạo.
Cách bảo quản này không chỉ áp dụng cho thịt lợn mà còn cho thịt bò, trâu, gà, thậm chí cả cá. Đây là giải pháp thiết thực, thông minh và tiết kiệm, giúp người dân dự trữ lương thực trong những ngày mưa gió, mùa đông kéo dài hay những chuyến đi xa.
Món ăn ra đời từ sự ảnh hưởng phong tục tập quán
Thịt gác bếp có nguồn gốc sâu xa từ các phong tục văn hóa của người dân Tây Bắc, đặc biệt là trong các dịp lễ hội, tết, cúng tổ tiên hoặc các buổi tụ họp gia đình. Nhất là vào các dịp tết hay lễ hội thường làm nhiều thịt hơn so với nhu cầu ăn uống hằng ngày và để không lãng phí thực phẩm, họ treo thịt lên gác bếp để dùng dần trong những ngày tết.
Ngoài ra trong các lễ cúng tổ tiên, thịt gác bếp thường được dâng lên như một lễ vật thiêng liêng, bởi đây là món ăn đặc biệt, tốn công chế biến và có giá trị cao trong văn hóa đồng bào dân tộc.
Thịt gác bếp là bản sắc dân tộc của người dân Tây Bắc
Tinh hoa văn hóa ẩm thực
Quá trình chế biến thịt gác bếp là một nghệ thuật được kết tinh từ kinh nghiệm của nhiều thế hệ người dân Tây Bắc và được mệnh danh là tinh hoa văn hóa ẩm thực của bà con nơi đây. Chính vì quá trình chế biến tỉ mỉ công phu cùng các nguyên liệu đặc trưng nên giá thịt trâu gác bếp cũng nhỉnh hơn so với các loại thịt chế biến cùng nguyên liệu khác. Và thịt bò gác bếp giá bao nhiêu cũng được khá nhiều người quan tâm thời điểm dịp lễ cuối năm.
Thịt gác bếp không chỉ là món ăn dự trữ mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa và giá trị tinh thần của người dân Tây Bắc và còn lại sự biểu tượng về no ấm, sung túc. Vào những ngày lễ, tết, nếu gia đình nào có nhiều thịt gác bếp treo trên gác bếp, điều đó chứng tỏ họ có một cuộc sống ấm no, đầy đủ.
Thưởng thức thịt gác bếp theo đúng chuẩn người dân bản địa
Ngày nay, thịt gác bếp Tây Bắc không còn là món ăn “đặc sản bản địa” mà đã trở thành một sản phẩm nổi tiếng trên thị trường ẩm thực Việt Nam. Món ăn này xuất hiện ở các nhà hàng, quán ăn và các cửa hàng đặc sản vùng miền.
Hi vọng qua bài viết của chúng tôi bạn đã có cái nhìn rõ hơn về nguồn gốc hình thành thịt gác bếp Tây Bắc, nếu bạn có nhu cầu mua các loại thịt gác bếp hay đặc sản nơi đây thì ghé ngay vào cửa hàng Ẩm thực Tây Bắc. Chúng tôi cam kết sẽ mang tới cho bạn các loại đặc sản Tây Bắc với giá thành và chất lượng tốt nhất trên thị trường hiện nay.